Rodzaje ran
Rany są różne – szarpane, otarcia, oparzeniowe itd. i każda z nich wygląda trochę inaczej. Goją się w swoim czasie, w zależności od stopnia uszkodzenia skóry i różnych czynników zależnych od organizmu danej osoby (m.in. odporność, krzepliwość krwi, wiek). Często dochodzi tylko odo powierzchownego zranienia i wtedy można liczyć na szybką regenerację. Gorzej, gdy rana sięga głębiej, wtedy zasklepia się dopiero po wytworzeniu tkanki zastępczej.
Tak samo ciężkie do wygojenia są owrzodzenia, które pojawiają się najczęściej na skutek różnych schorzeń, a nie uszkodzenia mechanicznego ciała. Mogą wywoływać je zakażenia krwi, niewydolność krążeniowa, cukrzyca itd. Zasklepienie takiej rany to długotrwały proces trwający do 8 tygodni lub dłużej. Trzeba wykazać się dużą dozą cierpliwości i umiejętnością opatrywania takich ran, aby szybciej się zagoiły i nie uległy zakażeniu.
Oparzenia
Zależnie od zaawansowania poparzenia można wyróżnić trzy stopnie uszkodzenia skóry. Najlżejsze rany oparzeniowe charakteryzują się występowaniem zaczerwienienia, pieczenia i obrzęku. Można poparzyć się podczas opalania czy pod wpływem kontaktu z gorącą wodą. W żadnym z tych przypadków rana nie pozostawia blizn i po złuszczeniu martwego naskórka szybko się regeneruje.
Poparzenie II stopnia jest już bardziej niebezpieczne, ponieważ pojawiają się także bolesne pęcherze (martwy naskórek) wypełnione płynem surowiczym o żółtawej barwie. Toczące się stany zapalne i martwicze w uszkodzonych tkankach dają silne dolegliwości bólowe. Zagojenie takiej rany możliwe jest po ok. 2. tygodniach.
Trzeci stopień poparzenia to rozległe uszkodzenia skóry na całej grubości często tkanek głębokich aż do kości. Część martwicza wygląda bardzo nieestetycznie – żółte lub szare połacie martwego naskórka oddzielające się od skóry. Następnie tworzy się ziarnina i blizny. Tego typu oparzenia wymagają bezwzględnej konsultacji lekarskiej, czasami konieczny jest przeszczep skóry.
Przy oparzeniach liczy się szybka reakcja i pomoc poszkodowanemu. Należy schłodzić uszkodzone miejsce, aby zahamować proces niszczenia zdrowych tkanek, znajdujących się pod skórą. Po oparzeniach wywołanych działaniem promieni słonecznych należy położyć na rozpalone ciało chłodny kompres, a następnie można wziąć chłodny prysznic.
Jak się goi rana?
Wyróżnia się kilka etapów gojenia ranny. Pierwszy z nich to faza zapalna, kiedy pojawia się wysięk, oczyszczenie miejsca uszkodzonego i zatrzymane krwawienia. W drugiej fazie (rozrostu) tworzy się tkanka ziarninowa, z kolei w trzeciej zwanej faza różnicowania dochodzi do bliznowacenia i pokrywania nabłonkiem. Tak jak zostało wyżej wspomniane, na efekt końcowy ma wpływ wiele różnych czynników, np. wiek, rodzaj rany, funkcjonowanie układu immunologicznego, krzepliwość krwi, przebyte choroby lub trwający stan zapalny, leki czy odżywianie. .
Jak założyć opatrunek?
Dobry opatrunek i umiejętne założenie go to konieczność. Obecnie mamy pod dostatkiem wiele różnych środków służących do dezynfekcji opatrywania ran w jej poszczególnych etapach gojenia. Dzięki temu stymulowana jest aktywność komórkowa, co daje lepsze efekty, czyli szybszy powrót do zdrowia. Opatrunek nie może być założony ani zbyt ciasno, ani za luźno. Musi być sterylny i zapewniać odpowiednią wilgotność między jego powłoką a rana. Oprócz tego utrzymana jest odpowiednia temperatura w obrębie zranienia, a nadmiar wysięku zostaje odpowiednio odprowadzany. Najlepiej, aby włóknina chłonęła wydzielinę i izolowała toksyny oraz drobnoustroje. Zwykła gaza nie zapewni takiego stopnia ochrony, ale specjalne opatrunki już tak, np. alginianowe czy hydrożele.